Üroloji Uzmanı Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, gebelik devrinde böbrek taşı oluşumu hakkında ikazlarda bulundu.
Her yıl yaklaşık 10 şahıstan birinde taş hastalığının oluştuğunu tabir eden Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, “Böbrek taşı görülme oranı olağanda yüzde 2-3 oranındadır. Gebelikte bu oranda değişiklik olmamaktadır. Üriner taşlar gebelikte ağrılara, enfeksiyonlara, orta ara hastaneye yatma gereğine hatta erken doğuma bile neden olabiliyor” diye konuştu.
Gebelik periyodunda böbrek taşının nasıl oluştuğunu lisana getiren Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, “Bunun nedeni idrarı böbrekten idrar kesesine ileten kanalcıkların gebelik ile büyümüş ana rahmi nedeniyle sıkışması yanında gebelik sırasında oluşan hormonal değişiklikler de idrar kanallarını gevşetip görece şişkinliğe katkıda bulunmasıdır” sözlerini kullandı.
BU BELİRTİLER GÖZ GERİSİ EDİLMEMELİ
Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, hamilelikte böbrek taşı belirtilerini şu halde sıraladı:
- Bulantı ve kusma
- Sürekli idrara çıkma isteği
- Kasık ve bel ağrısı
- Böbreklerde şişlik
- Tek taraflı böbrek ağrısı
TANI KOYMAK KOLAY DEĞİLDİR
Hamilelikte böbrek taşının nasıl anlaşabileceğinden bahseden Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, “Gebelikte taş teşhisini koymak hamile olmayan hastalardaki kadar kolay değildir. Böbrek taşının klasik bulguları olan yan ağrısı, bulantı, kusma ve sık idrar yapma hissi hamilelerde taş hastalığı olmadan da görülürken, hamilelerde büyüyen ana rahmine bağlı olarak taş ağrıları bel ve kasık üzere klasik pozisyonlarından farklı noktalarda hissedilerek ağrının hekim tarafından yorumlanmasını da güçleştirebilir” dedi.
ULTRASONLA TEŞHİS KONULMAKTADIR
Fizik muayenedeki zahmetin yanında hamilede taş tanısı sırasında kullanılabilecek görüntüleme usullerinin de hudutlu olduğunu söyleyen Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, şu bilgileri paylaştı:
“Buna rağmen radyasyon içermeyen bir usul olan ultrason anne karnındaki bebek için inançlıdır ve hasebiyle taş kuşkusu olan hamilelerde birinci tercih edilen görüntüleme yolu olarak rahatlıkla kullanılmaktadır. Gebelik periyodunda doğal olarak gelişmiş olan böbrek şişliği yahut şimdi şişliğe neden olamayacak kadar yeni tıkanıklığa yol açmış taşlarda ultrasonun teşhis koyma yeteneği besbelli olarak düşmektedir”
BEBEK İÇİN RİSK OLUŞTURABİLİR
Hamilelikte böbrek taşının bebeğe ziyan verip vermeyeceği konusuna değinen Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, “Ağrının kendisi bebeğe bir ziyan vermeyebilir lakin ağrının nedeni kıymetlidir. Çok enfeksiyon ya da böbrek taşlarının düşürülme kademesi anne ve bebek için risk oluşturabilir” açıklamasında bulundu.
İLAÇ TEDAVİSİ UYGULANABİLİR
Her hastaya bireye özel tedavi planlanması gerektiğini vurgulayan Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, “Taşın büyüklüğü, bulunduğu pozisyon, kanalları tıkayıp tıkamadığı, gebeliğin hangi haftasında olunduğuna nazaran ferdî bir tedavi formülü belirlenir. Şayet taş 5 mm’yi aşmamışsa, kusma-bulantı çok değilse ve böbrek şişliği kritik eşiği aşmamışsa çoğunlukla ilaç tedavisi uygulanarak gebelikte taş düşürme tabiatıyla gerçekleşebilir” dedi.
HAMİLELİKTE TAŞ KIRMA SÜRECİ RADYASYON RİSKİ NEDENİYLE TERCİH EDİLEMEZ
Bu hastaların yalnızca yüzde 70’inin ilaç tedavisiyle taşlarından kurtulabileceğinin altını çizen Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, şunları söyledi:
“Ancak taş büyümüşse ve anne ilaç bile kullanamayacak kadar önemli bulantılar yaşıyorsa, bir müdahale kelam konusu olabilir. Bu yüzden sorunun hamilelikten sonra çözülmesi ve hamilelik bitene kadar annenin rahat etmesi için böbrek ile idrar kanalı ortasında bir ince boru (stent) takılarak taşın ilerlemesi ve kanalı tıkaması engellenir. Hamilelik bittikten sonra bu stent çıkarılır ve taş kırma süreci gerçekleşir”
ERKEN DOĞUMA NEDEN OLABİLİR
Hamilelikte görülen böbrek taşı rahatsızlığının tedbir alınmazsa erken doğuma sebep olabileceğine dikkat çeken Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, “Taşın başlattığı ağrı ve kasılmalar uterusta doğum kasılmalarının erken başlamasına yol açabilmektedir. Doğurganlık çağındaki tüm bayanların bilhassa ülkü kilosunun üzerinde olanlar, şeker hastalığı, kolesterol yüksekliği yahut metabolik bozukluğu saptanan yahut ailesinde taş öyküsü bulunan şahısların gebelik öncesi böbrek taşı varlığı açısından kesinlikle check-up yaptırması gerekmektedir. Taş hastalığı gebelik öncesinde saptandığı takdirde çarçabuk tedavi edilmesine karşın gebelikte ortaya çıkması durumunda hem anne hem de bebek için önemli risk oluşturabilmektedir. Münasebetiyle küçük yahut büyük bedendeki tüm taşların gebelik öncesi tedavi edilmesi oluşabilecek tüm riskleri yok etmektedir” diyerek kelamlarını sonlandırdı.