Kazakistan’da dün anayasada değişiklik için düzenlenen referandumda yüzde 77,18 evet oyunun çıkmasının akabinde Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ulusa seslendi. Dün ülkesinde kıymetli tarihi olay yaşandığını belirten Tokayev, “Ülkemiz gelişmenin yeni evresine geçti” dedi.
Vatandaşların büyük kısmının anayasal değişiklikleri desteklediğine işaret eden Tokayev, oy kullanma sürecinin demokratik taleplere uygun yapıldığını söz ederek, “Referandumun sonucu siyasi yenilenmenin açık sembolü haline geldi. Vatandaşlarımız büyük sorumluluk ve vatanseverliği sergiledi. Yeni ve adil Kazakistan’ı inşa etmekte birleştiğimizi gösterdik” dedi.
Anayasal değişikliklerin devletliğin temelini kökten değiştireceğini ve toplumun gelişmesine yeni ivme kazandıracağını kaydeden Tokayev, referanduma etkin iştirakten ve takviyelerinden ötürü halkına teşekkür etti.
“Yenilenmiş anayasa temelinde tüm devlet kurumlarının işleyişi için daha aktif bir model oluşturacağız”
Anayasa’daki değişikliklerin ıslahatların başlangıcı olduğuna dikkati çeken Tokayev, “Ülkemizin modernizasyonuna devam edeceğiz. Yenilenmiş anayasa temelinde tüm devlet kurumlarının işleyişi için daha aktif bir model oluşturacağız, ortalarındaki denetim ve istikrar sistemlerini güçlendireceğiz” dedi.
Emek, bilgi ve toplumsal iştirakin ülkenin sürdürülebilir kalkınmasının ana etkenleri haline gelmesi gerektiğinin altını çizen Tokayev, “Ancak bu biçimde kendi kendine kâfi orta sınıfı ve verimli ekonomiyi oluşturabiliriz. Bu türlü bir iktisat, adil gelir dağılımını, kaliteli iş yerlerinin oluşturulması, ömür düzeyinin artmasını hedefleyecek” tabirlerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Tokayev, devlet kurumlarının büsbütün uygunlaştırılması ve bürokrasiden arındırılmasıyla ilgili ayrıntılı çalışmaların devam edeceğini söyleyerek, “Toplumun beklentilerini ve isteklerini karşılayan gelişmiş bir devlet inşa etmeliyiz” dedi.
Ülkenin ekonomik kaynaklarının dar bir kümenin eline toplanmasını sağlayan mevzuatların gözden geçirmeleri gerektiğinin altını çizen Tokayev, kendi kararıyla yasadışı yurt dışına çıkarın paraların ülkeye geri getirilmesi ve yasadışı özelleştirilen etkinleriyle ilgili kurumlar ortası komite oluşturulduğunu lisana getirdi.
Tokayev, insan hak ve özgürlüklerini muhafaza sistemini geniş bir halde güçlendirilmeyi sürdüreceklerini vurguladı.
Cumhurbaşkanının yakın akrabaları üst seviye devlet misyonu yapamayacak
Kazakistan Merkez Seçim Kurulu tarafından yapılan açıklamada, ülkede ve yurtdışında kurulan toplam 10 bin 12 sandıkta sayım süreçleri sona erdiği ve 11 milyon 734 bin 642 seçmenden 7 milyon 986 bin 293’ünün oy kullandığı referanduma iştirak oranı yüzde 68,06 olduğu belirtildi. Seçmenin yüzde 77,18’i anayasa değişikliklerine “evet” karşılığını verirken, yüzde 18,66’sı ise “hayır” dedi.
“Süper başkanlık” idare sisteminden “güçlü parlamentolu başkanlık” sistemine geçişi öngören anayasa değişikliklerine nazaran, cumhurbaşkanı misyon mühleti boyunca rastgele bir partiye üye olamayacak. Cumhurbaşkanının yakın akrabaları üst seviye devlet vazifesi ve yarı kamu dalında yöneticilik yapamayacak. Anayasa Mahkemesi lideri ve yargıçlar, Yüksek Mahkeme Lideri ve yargıçlar, Merkez Seçim Komitesi lideri ve üyeleri, Yüksek Kontrol Odası lideri ve üyeleri, kolluk kuvvetleri, askeri işçi, ulusal güvenlik kurumu çalışanlarının siyasi partilere ve sendikalara üyeliği yasaklanacak.