Türkiye, Kahramanmaraş’ta meydana gelen 7.7 ve 7.6’lık zelzelelerle sarsıldı. Felakette 43 bini aşkın yurttaş hayatını kaybetti, binlerce kişi de yaralandı.
Koca’nın açıklamalarından öne çıkanlar şu halde:
* 6 Şubatta yaşanan Kahramanmaraş merkezli 2 sarsıntı ve devamındaki zelzelelerin yol açtığı ıstıraplardan hem kendi hissemize düşeni yaşıyor, hem de hepsini bir bütün olarak hissediyoruz. 19 gündür sarsıntı bölgesindeyim. İnsanın umudunun ve ıstırabının daha büyüğüne şahit olduğunu sanırım kimse söyleyemez. Arama ve kurtarma çalışmalarını, yardım için milletçe kenetlenmeyi gördükten sonra kimse, “Gerçekten de birimiz hepimiz içinmişiz.” demekten kendini alıkoyamaz.
* Söylenecek çok şey var ancak şu gerçek de göz gerisi edilebilir mi? Felaketi yaşamayan, onu yaşayan üzere anlayamaz. Zelzele kentlerini çıplak gözle görmemiş olan, onu gören üzere hissedemez. Bölge beşerinin hisleri karşısında Devletin taşıdığımı, büyük ve hiçbir hisle kıyaslanamayacak his “görev” duygusudur.
“İLAÇ TEMİNİ İLE İLGİLİ SORUN BULUNMAMAKTADIR”
* Kahramanmaraş’ta 13 devlet hastanesi, 1 üniversite hastanesi, 7 sahra hastanesi, 8 toplum sıhhati merkezi, 77 aile sıhhati merkezi, sayısı 40 olan 112 istasyonu, 101 sıhhat meskeni ile hizmet veriyoruz. İkinci basamak sıhhat hizmeti veren tesislerimizden Türk Oğlu Devlet hastanemiz ve Nurhak Devlet Hastanemiz ağır hasarlı durumda. Necip Fazıl Kent Hastanemiz hizmet vermeye devam etmektedir. Elbistan Devlet Hastanemiz hasara uğramamıştır. Kahramanmaraş’ta 120 eczanemiz hizmete devam ediyor. Ayrıyeten sahra hastanelerimizin eczaneleri ve 14 başka noktada taşınabilir eczanelerimiz bulunmaktadır. Tüm bölgede ilaç temini ile ilgili sorun bulunmamaktadır.
* Bugüne kadar 68 binden fazla afetzede hastamızı taburcu ettik. Vilayetimizin sıhhat tesislerinde tedavisi devam eden depremzede hastamız kalmamıştır. Sevk edildikleri vilayetlerde tedavileri süren hastalarımıza acil şifalar dilerim. Vilayetimizde misyonlu sıhhat çalışanı sayısı 3 bin 747’dir. Vilayet dışından görevlendirilmiş olup, misyonuna hala devam eden bin 505 çalışma arkadaşımız var.
“YETERLİ KAPASİTEMİZ MEVCUT”
* Kahramanmaraş’ta afetten kaynaklanan sebeplerle bin 789 ameliyat yapıldı. Sıhhat tesislerine toplam müracaat sayısı, 48 bin 223’ü acil olmak üzere, 54 bin 18’dir. Vilayet genelinde servis yatak doluluk oranımız yüzde 23, ağır bakım yatak doluluk oranımız yüzde 28. Kâfi kapasitemiz mevcut. 9 hastanemiz meskende sıhhat hizmeti vermeye devam etmektedir. Afetin birinci gününden bu yana 559 hastamıza meskende sıhhat hizmeti verilmiştir.
“61 GEZİCİ SIHHAT TAKIMI 473 KÖYE GÜN ÇOK ZİYARET YAPMAKTADIR”
* Gün çok köylerimize ambulans gönderilmekte, sıhhat taraması ve kronik hasta takibi yapılmaktadır. 61 gezici sıhhat takımı 473 köye gün çok ziyaret yapmaktadır. Bugüne kadar 65 bin 942 hastaya birinci basamak sıhhat hizmeti ulaşmış, 145 bin 540 hastamız sıhhat hizmeti almıştır. Çadır kentlerde kurulan toplam 15 acil müdahale ünitesinde yapılan muayene sayısı 24 bin 501’dir.
* Alo 184 Sıhhat hizmeti davet sistemimiz devreye alınmıştır. Zelzele bölgesinde, konutta sıhhat hizmeti, ilaç ve bakım muhtaçlığı olan vatandaşlarımız 184 numaralı telefonu arayarak sıhhat hizmeti talebinde bulunabilirler. Acil sıhhat hizmeti dışında kalan konutta bakım, ilaç, pansuman, hastaneye sevk talebi üzere muhtaçlıklar, Alo 184 davet sistemiz ile merkezi olarak karşılanmaktadır. Bildiğiniz üzere 75 yaş üzeri vatandaşlarımızı yakından takip ediyoruz. Şuana kadar 75 yaş üzeri hastalarımızın yüzde 78’ine ulaştık. Bunların yarısı vilayet içinde ulaşılarak kronik hastalık ilaç talepleri yerinde karşılandı. Kalan yarısının vilayet dışında olduğu tespit edildi. Bulundukları vilayette hizmet verildi.
“SU KLORLAMA ÇALIŞMALARINI SİSTEMLİ OLARAK YAPIYORUZ”
* Bir afetin ardından yaşanan acıları artırabilecek risk, mümkün halk sıhhati problemleridir. Bu riskin önlenmesi birlikte hareket etmekle mümkündür. Böylesi durumlarda tehlike daha çok, sıhhatsiz yahut tehlikeli atıkların karıştığı sulardan kaynaklıdır. Zelzelenin birinci günlerinden itibaren su klorlama çalışmalarını, bakiye klor ölçümlerini sistemli olarak yapıyoruz. Aldığımız bin 533 su numunesinden bin 354’ünde klor oranının kâfi olduğu, 179 numunede ise yetersiz olduğu tespit edilmiştir.
* Su numunelerinin mikrobiyolojik ve kimyasal tahlilleri burada, Kahramanmaraş Merkez Halk Sıhhati Laboratuvarımızda yapılmaktadır. Bu tahliller, şebeke suyunun içme suyu olarak kullanılmasının riskli olduğunu ortaya koymaktadır. Alınan su örneklerinden 176’sı uygunsuz bulunmuştur. Bir kısmı mikrobiyolojik yahut kimyasal uygunsuzluktur. Bilimsel tespitlerden hareketle gerekli tedbirler alınmaktadır.
* Israrlı uyarımı burada da tekrarlamak istiyorum. Valilik ve kaymakamlıklar açıklama yapana kadar, şebeke suyunu içme suyu olarak kullanmayalım. Su hayattır, daima o denli kalsın ve hastalık sebebi olmasın. Daha evvel yaptığım açıklamalarda belirttiğim üzere, mevcut koşullar prestijiyle halk sıhhatini tehdit edici bir durum şuana kadar yoktur. Kuralların gerektirdiği önlemlere uymak bunun teminatlarından biridir.
TETANOS AŞI UYARISI
* Bugünlerde hassas olunması gereken kimi sıhhat bahisleri var. Bunlardan biri tetanostur. Tetanosa neden olan mikrop, paslı çivi, bıçak yahut metal kesikleri ile basitçe bulaşabilir. Bedendeki yaralar, cilt enfeksiyonları mikrobun bulaşmasına fırsat tanır. Önleme büyük değer veriyoruz. Zelzele bölgesinde, enkazda çalışan görevlilerin tetanos aşılarını yaptık. Öncelikle yaralılar olmak üzere, depremzedelerin tetanos aşıları da yapılmış durumdadır. Sizlerden, çok hafif de olsa sarsıntıda yara almışsanız, tetanos aşınızı hiç ihmal etmemenizi istiyorum. Lütfen en yakın görevlimize başvurun.
* Arama kurtarma çalışmaları sırasında ortaya çıkan toz da sıhhat açısından risk taşıyordu. Bu tehdidi önlemek için çalışanlara ve yakın yerlerde bulunanlara 2 Milyondan fazla N95 maske dağıtmıştık. Benzeri halde hala enkaz kaldırma çalışmalarında da maske kullanımı asla ihmal edilmemelidir. N95 maske takımlarımızdan temin edilebilir.
* Bölgede vazifeli sıhhat çalışanları için yeni bir düzenleme yapıyoruz: Bu düzenlemede, öncelikli olarak, gönüllülüğü kolaylaştırıyor, bir sisteme kavuşturuyoruz. Afet Bölgesinde istekli olarak çalışmak isteyen doktorların, hemşirelerin, tüm sıhhat çalışanı arkadaşlarımızın bu taleplerini iletebilmesi için Takım Portal Uygulaması üzerinden müracaat formu oluşturulmuştur. Gönüllülük müracaatları ilgili vilayet sıhhat müdürlüğünce görüntülenebilecek, Bakanlığımızca gereksinim doğrultusunda görevlendirme yapılacak. Başvuracak tüm arkadaşlarıma şimdiden teşekkür ediyorum.
* Bir öteki düzenlemeyi, vazife yeri hala sarsıntı bölgesi olup, öbür bir ile atanmak isteyen sıhhat çalışanlarının müracaatları için yaptık. Bu arkadaşlarımızın görevlendirme ve tayin talebi müracaatları İşçi Bilgi Sistemi üzerinden alınacaktır.
* 1966’da yaşanan Varto Sarsıntısı üzerine kaleme aldığı yazıda üstat Sezai Karakoç, ebedi âleme uğurlanan insanların lisanından şöyle demişti: Biz, dağılan kitabın uçuşan yapraklarıysak, siz de ortada kalan yapraklarısınız. Yaprakların toplanıp kitabın yeniden kitap yapılacağı gün gelecektir. Her birinize hürmetlerimi sunuyorum. Sağ olun. Başımız eğilmeyecek, devlet ve millet gücüyle kentler ayağa kalkacak.