İngiltere’de bilim insanları bir bayanın harika koku alma yetisini kullanarak Parkinson hastalığı için üç dakikada sonuç veren bir test geliştirdi. Manchester Üniversitesi’nden araştırmacılar testi geliştirmek için İskoçyalı Joy Milne’nin koku alma kabiliyetinden yararlandı.
Genetik olarak hiperozmi yani kokuya karşı çok hassaslığı olan 72 yaşındaki Milne, Parkinson hastalarının bedenlerinde oluşan besbelli kokuyu tespit edebiliyor. İngiliz basınına nazaran Milne kokuyu birinci sefer, Parkinson teşhisi konulan eşinde fark etti. Milne’ye nazaran bu koku, daha sonra kaybettiği eşinin olağan kokusundan farklı idi.
Milne’nin müşahede ve duyularını inceleyen Manchester’daki araştırmacılar Parkinson hastalığını hakikaten de özel bir kokuya neden olduğunu keşfetti. Araştırmacılara nazaran bu koku, hastaların bilhassa sırtın üst kısmında, uzunluğuna yanlışsız ağır formda bulunan sebum isimli cilt tarafından üretilen salgının birikiminden kaynaklanıyor. Bu bilgiyle hareket eden bilim insanları, boynun gerisinden pamuk yardımıyla toplanan örnekle Parkinson hastalığı olan bireyleri tespit etmek için bir test geliştirdi.
SAĞLIKLI BİR BİREYDE BİLE KOKUYU BELİRLEDİ
Journal of American Chemical Society mecmuasında yayınlanan çalışma birtakım yağların Parkinson hastalarında başka bireylere nazaran daha etkin olduğunu ortaya koydu. Euronews’in aktardığına nazaran Parkinson hastası 79 örneklem kümesiyle 71 kişilik sağlıklı denetim kümesi karşılaştırıldığı araştırmada kolay ve müdahalesiz bir usulle bireylerin uzunluğuna yakın sırt bölgesinden pamuk yardımıyla sebum örnekleri alındı ve inceleme için laboratuvara gönderildi.
Sebum, endokrin sistemine bağlı deri altındaki yağbezleri tarafından salgılanıyor. Kütle spektrometrisi ile bu sebum örneklerini inceleyen araştırmacılar 4 binden fazla özel bileşiğin 500’ünün Parkinson hastalarında sağlıklı kümeye nazaran değişik olduğu anlaşıldı.
Press Association’ın aktardığına nazaran bilim insanları, araştırmanın birinci kademelerinde Milne’nin koku alma gücünden yararlanarak Parkinson hastası olan ve olmayanların giysilerini koklamasını istedi.
Milne, Parkinson hastalarının yanlışsız tespit etti ve ayrıyeten sağlıklı kümeden bir kişinin de hastalığın kokusunu taşıdığını söyledi. Bu bireye sekiz ay sonra Parkinson teşhisi konulduğu bildirildi.
ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI HEYECAN VERİCİ
Üç dakikada gerçekleştirilebilen bu test bilim insanlarını heyecanlandırdı. Araştırmanın başkanı Prof. Perdita Barran heyecan verici sonuçları Parkinson hastalığı için bir teşhis etmek için kliniklerde kullanılabilecek bir test geliştirmeye çok yaklaştıklarının bir göstergesi olarak kıymetlendirdi. Parkinson UK, Michael J. Fox Vakfı üzere derneklerden fon alan Manchester Üniversitesi araştırmanın kapsamını geliştirerek 2 bin hasta üzerinde çalışmaya başladı.
Henüz Parkinson hastalığını teşhis edebilen özel bir test bulunmuyor. Hastalık sırf hastanın belirtileri ve tıbbi geçmişi dikkate alınarak konulabiliyor. Bazen sokaktayken de Parkinson hastalığını kokusunu duyduğunu belirten Milne ise, tıbbi etik uzmanları tarafından bu bilgiyi paylaşmamasının tavsiye edildiğini söz etti. Milne “Hangi aile tabibi Parkinson’u koklayan bayan bende olduğunu söyledi diyen hastasını dinler? Artık değil lakin tahminen gelecekte olur” diye konuştu.
Dünya çapında bilim insanları ile çalışan Milne’nin kanser ve verem üzere öteki birtakım hastalıkların da kokusunu alıp almadığı araştırılıyor.