Seçimde oy alabilmek için emeklilikte yaşa takılanlara (EYT) düzenleme hazırlayan iktidarın birinci etapta en az 146 milyar TL para bulması gerekiyor. Ortalama emekli aylığı ve emekli sayısı arttıkça kaynak muhtaçlığı katlanarak artıyor. Fakat 2023 bütçesine EYT’liler için bir kuruş bile kaynak konulmadı. ÂLÂ Partili Durmuş Yılmaz’ın Çalışma Bakanlığı bütçesine 120 milyar lira ödenek konulması için verdiği önerge ise AKP oylarıyla reddedildi.
İŞTE HESAP
Çalışma Bakanı Vedat Alım, yaş kuralının kaldırılması halinde ağustos prestijiyle birinci etapta 1.5 milyon kişinin emekliliğe hak kazanacağını, yılbaşına kadar bu sayının daha da artacağını söyledi. SÖZCÜ’nün yaptığı hesaplamalara nazaran, 1.5 milyon EYT’liye en düşük emekli aylığı olan 3 bin 500’er lira ödenmesi halinde aylık 5 milyar 250 milyon, yıllık 63 milyar lira para bulunması gerekiyor. Ayrıyeten 1.5 milyon EYT’linin hala taban fiyat üzerinden maaş aldıkları varsayıldığında dahi emekliye ayrıldıkları anda SGK yıllık 40.1 milyar lira personel ve patron prim geliri kaybına uğrayacak.
İşsizlik Sigortası Fonu da emeklilikle birlikte yıllık 3.5 milyar lira civarında prim gelirinden olacak. 1.5 milyon EYT’liye emekli olduklarında iki bayram ikramiyesi olarak toplam 3.3 milyar lira ödenecek. Böylelikle emekli aylığı, prim kayıpları ve bayram ikramiyesi dahil 1.5 milyon EYT’li için kaynak muhtaçlığı ve gelir kaybı toplamı yıllık 146 milyar 652 milyon liraya ulaşacak. Yaklaşık 5 milyon EYT’linin emekli olması halinde ise en düşük fatura yıllık 489 milyar liraya dayanacak.
120 Milyar liralık önerge
Çalışma Bakanlığı bütçesinin TBMM Plan ve Bütçe Kurulu’ndaki görüşmeleri sırasında önerge veren ÂLÂ Parti Milletvekili Durmuş Yılmaz, birinci etapta emekli olacak 1.5 milyon EYT’linin maaş ödemesi için bakanlık bütçesine 120 milyar lira ek ödenek konulmasını istedi. Lakin önerge iktidarın oylarıyla reddedildi. Yılmaz, “Aralık ayında EYT teklifi geldiğinde bizi tekrar toplayıp buraya bir ödenek mi konulacak” dedi.
Aylık arttıkça fatura kabarıyor
Emekliye ayrılacak EYT’lilerin ortalama emekli aylıklarının 5 bin lira olacağı varsayıldığında SGK’nın önümüzdeki yıl 1.5 milyon ek emekliye ödeyeceği ek emekli aylığı fiyatı 63 milyardan 90 milyara, ortalama aylık 7 bin lira var sayıldığında ise 126 milyar liraya çıkacak. 5 milyon EYT’linin emekli olması halinde ise 5 bin liralık maaş ortalamasında ek fatura 300 milyarı, 7 bin lira ortalamasında 420 milyar lirayı buluyor.