TOBB ve Visa, Covid-19’la başlayan ve devam eden süreçte Türkiye’de yapılan kartlı harcamaların incelendiği tahlil çalışmasının üçüncüsünü kamuoyuyla paylaştı. Kartlı Harcamalar Analizi’nin üçüncüsünde 2020, 2021 yılları ve 2022’nin birinci 3 ayını kapsayan kıyaslamalar yapıldı.
Öne çıkan sonuçlara nazaran ülkemizde harcamaların 2021’de yaz aylarından başlayarak olağanlaşmanın hızlanması ve aşılanmanın yaygınlaştırılması ile arttı. 2020 yılı ile karşılaştırıldığında kartlı harcamaların 2021’de sene bazında yüzde 55 oranında arttığı görüldü. Pandeminin başlaması ile düşüş gösteren isteğe bağlı tüketim harcamaları da Mayıs 2021 sonrasında başlayan olağanlaşma süreci ile artarak temel muhtaçlık harcamalarını yakaladı. 2022 yılının birinci çeyreğinin aylık kartlı harcamalar ortalamasının bir evvelki yıla kıyasla yüzde 85 oranında büyümüş olması dikkat çekti.
TÜRKİYE’NİN PERFORMANSI ÖBÜR ÜLKELERE NAZARAN DAHA İYİ
Kartlı Harcamalar Analizi’nde pandemi müddetince farklı yaklaşımlar izleyen ABD, İtalya ve İsveç ile Türkiye’nin karşılaştırmaları da yer aldı. Kelam konusu üç ülke ile karşılaştırıldığında Türkiye’nin kartlı harcamalar bakımından bilhassa Haziran 2021 sonrasında öbür ülkelerin üzerinde bir güzelleşme trendine girdiği, bunun 2022’nin birinci çeyreğinde de artarak devam ettiği görüldü. Ayrıyeten tüm ülkelerin tıpkı periyotta bir düzgünleşme trendine girdiği ve bilhassa 2021 yılının ikinci yarısı prestiji ile harcamaların gerçek büyümeye geçtiği ortaya çıktı.
TİCARİ KREDİ KARTIYLA YAPILAN HARCAMALAR ARTIYOR
Türkiye’de 2021 ve 2022 yıllarının birinci çeyreği kartlı harcamalar açısından kıyaslandığında e-ticaretin yüzde 90, banka kartı harcamalarının yüzde 118 büyümesi, temassız ödemelerin de üç katına çıkmış olması, bu alanda devam eden büyümenin altındaki yapı taşlarının değişmediğine işaret etti. Bir evvelki yılın birebir devrine kıyasla e-ticaretteki büyüme suratının yüzde 72’den yüzde 90’a çıkmış olması trendin kalıcılığına işaret ederken, dikkat çeken bir başka oran ise ticari kredi kartlarıyla yapılan harcamaların da bu devirde yüzde 94 büyümesi oldu.
2020 ve 2021 yıllık bazda kıyaslandığında ise kartlarla yapılan harcama fiyatları, banka kartlarında yüzde 62, kredi kartlarında ise yüzde 47 büyüme kaydetti. Pandemi periyodunda banka kartları temassız ve online alışverişlerde de daha fazla kullanılmaya başlandı.
SEKTÖRLERİN TÜMÜNDE TOPARLANMA YAŞANIYOR
Analizde, farklı kesimler çerçevesinde gerçekleşen kartlı harcamalara da mercek tutuldu. 3. Kartlı Harcamalar Tahlili, Mayıs 2021 sonrasında kısıtlamaların kalkması ve olağanlaşma sürecine geçilmesi ile bir arada çabucak hemen tüm kritik dalların toparlanma eğilimine girdiğini gösterdi. 2021’de bir evvelki yıla kıyasla bilhassa seyahat (yüzde 116), yeme-içme (yüzde 81) ve giyim-aksesuar harcamalarında (yüzde 58) dikkate paha bir artış görüldü. 2022 yılının birinci çeyreğinde ise seyahat harcamalarında yüzde 201 büyüme gözlemlenirken, yeme-içmede bu oran yüzde 225 olarak gerçekleşti.
Birinci iki Harcamalar Tahlili, pandemi kısıtlamalarının bilhassa yemek (restoran) bölümünde düşüşe neden olduğu, sonrasında ise paket servise geçen ve internet üzerinden sipariş almaya başlayan işletmelerin dijital dönüşüme ahenk sağlayarak toparladığını ortaya koymuştu. Son Harcamalar Tahlili ise olağanlaşma sürecine geçilmesiyle birlikte yemek dalında Mayıs 2021 prestijiyle önemli bir toparlanma olduğunu ve bunun 2022’de devam ettiğini ortaya koyuyor.
DEĞİŞEN ŞARTLARA SÜRATLİ AHENK SAĞLAYABİLİYORUZ
Araştırmadan çıkan sonuçları kıymetlendiren TOBB Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu, KOBİ’lerin ülkenin ekonomik bel kemiği olduğuna vurgu yaparak, “Geçtiğimiz günlerde 27 Haziran’da Dünya KOBİ Günü’nü kutladık. Yıllardır söylüyoruz, KOBİ’ler ülkemizde ekonomimizin bel kemiği, büyümenin motoru, istihdamın itici gücü, ekonomik ve toplumsal kalkınmanın temel taşları olarak yer alıyorlar. Çok güçlü ve dinamik bir KOBİ altyapımız var. Bu halde değişen şartlara çok süratli ahenk sağlayabiliyoruz. Bunun yansımasını kartlı harcamalar raporunda da e-ticaretin ve temassız harcamaların yükselişinden de anlayabiliyoruz” tabirlerini kullandı.
Hisarcıklıoğlu kelamlarını şu biçimde devam etti:
“Rapor 2022 yılının birinci çeyreğinde aylık kartlı harcamaların bir evvelki yıla nazaran yüzde 85 oranında büyüdüğünü, yeniden seyahat harcamaları ile yeme-içmede yüzde 200’ün üzerinde büyümelerin gerçekleştiğini görüyoruz. Bunlar çok âlâ oranlar.”
HARCAMALARDA BÜYÜME TRENDİ DEVAM EDİYOR
Visa Türkiye Genel Müdürü Merve Tezel de yapılan araştırmanın yaşanan değişimi ortaya çıkarması açısından değerli bir rehber olduğuna değinerek, “Pandeminin
birinci ve ikinci dalgasını, akabinde da olağanlaşma sürecini kartlı harcamalar açısından sistemli olarak değerlendirildiği çalışmamızın üçüncüsü ortaya koyuyor ki, 2021 prestijiyle Türkiye’de harcamalar öteki ülkelerle karşılaştırıldığında daha süratli toparlandı. Müspet trend 2022’nin birinci çeyreğinde artarak devam etti. Online harcamaların kayda kıymet bir ivmeyle 2021 yılında da büyümesi, temassız ödemelerin katlanarak artışı, banka kartı sayılarındaki yükseliş 2021 yılına da kartlı harcamalar açısından damga vurdu. Türkiye’nin güçlü ödemeler altyapısı ve tüm sektörel oyuncuların süratli adaptasyon kabiliyeti pandemi devrinde daha da barizleşti. Biz de Visa olarak, tüm bu süreç boyunca gereksinimlerden yola çıkarak geliştirdiğimiz tahlillerle ekonomimize katkıda bulunmaya devam ettiğimizi düşünüyoruz” dedi.