RUSYA, Ukrayna’da işgal ettiği ayrılıkçı Donetsk, Lugansk ile güneydeki Herson ve Zaporojye’de gerçekleştirilen katılım referandumlarında halkın yüzde 99’undan fazlasının ‘Evet’ dediğini öne sürerek zafer ilan ederken, bölgede beş gün süren oylamaya birçok ülkeden tepki geldi. Ukrayna referandum sonuçlarının “hükümsüz ve geçersiz” olduğunu belirtti, BM ve ABD oylamaların yasadışı olarak niteledi. Sonuçların ilanının ardından Donetsk ve Lugansk yönetimleri Rusya’ya katılma başvurusu yaptıklarını duyurdu, Herson ve Zaporojye’nin de kısa sürede başvurması bekleniyor.
‘TOPRAKLARIMIZI GERİ ALACAĞIZ’
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, “İşgal altındaki topraklarda yaşanan bu saçmalıklar referandum taklidi olarak bile adlandırılamaz” açıklamasını yaptı. İlhak referandumlarının stratejilerini değiştirmeyeceğini ve ülkenin işgal edilen topraklarını geri alacaklarını söyleyen Zelenski, “İlerliyoruz ve ülkemizi kurtarıyoruz” diye konuştu.
BM: YASAL DEĞİL
BM Siyasi ve Barış İnşası İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Dicarlo, referandumların uluslararası hukuka göre yasal olmadığını söyledi. BM Güvenlik Konseyi’nde konuşan Dicarlo, “Halkın iradesini temsil ettiğini iddia ederken başka bir devletin topraklarının bir devlet tarafından zorla alınmaya çalışılmasına meşruiyet kazandırmayı amaçlayan tek taraflı eylemler, uluslararası hukuka göre yasal olarak kabul edilemez” ifadelerini kullandı.
‘EGEMENLİK İHLALİ’
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, AB’nin referandumları ve sonuçlarını kınadığını açıkladı. Borrell, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “AB, yasadışı referandumların düzenlenmesini ve bunların tahrif edilmiş sonuçlarını kınıyor. Bu, sistematik insan hakları ihlalleri arasında Ukrayna’nın egemenliğinin ve toprak bütünlüğünün bir başka ihlalidir” dedi.
‘SONUÇLARIN MEŞRUİYETİ YOK’
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, referandum sonuçlarının geçerliliği olmadığını kaydetti. Ukrayna lideri Zelenski ile telefonda görüştüğünü belirten Stoltenberg, “NATO müttefiklerinin Ukrayna’nın egemenliğine ve meşru müdafaa hakkına verdiği desteğin sarsılmaz olduğunu açıkça belirttim. Rusya tarafından düzenlenen sahte referandumların hiçbir meşruiyeti yoktur ve uluslararası hukukun açık bir ihlalidir. Bu topraklar Ukrayna’nındır” ifadelerini kullandı.
ABD: TANIMIYORUZ
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da “Rusya’nın şeytani bir planı” olarak nitelendirdiği referandum sonuçlarını tanımayacaklarını açıkladı. “Rusya’ya ilhaka devam etmesi durumunda ek, ciddi ve hızlı maliyetler getireceğiz” diyen Blinken, Ukraynalıların topraklarını geri almaları için desteklerini sürdüreceklerini belirtti.
ŞİMDİ NE OLACAK
Bundan sonraki süreçte, Rusya lideri Vladimir Putin’in parlamentoya hitap ederek söz konusu bölgelerin Rusya’ya ilhakını duyurması bekleniyor. Öte yandan, bölgelerin tamamı Rusya’nın kontrolünde değil. Avrupa’nın en büyük nükleer santralının bulunduğu Zaporojye bölgesinin başkenti hâlâ Ukrayna güçlerinin kontrolündeyken, Donetsk’in de tamamı da henüz Rus güçlerinin eline geçmedi. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, dün gazetecilere yaptığı açıklamada bu konuya değinerek, “(Sözde) Donetsk Halk Cumhuriyeti topraklarının tamamı henüz kurtarılmadı. 2014 yılı itibarıyla sınırların belirlendiği bölgeden bahsediyoruz. Bu nedenle, Donetsk Halk Cumhuriyeti’nin tüm toprakları kurtarılmalıdır” diye konuştu.