Asrın Felaketi’ne yol açan Kahramanmaraş sarsıntılarının akabinde bölgeden gelecek umutlu bekleyiş devam ederken tüm Türkiye ise zelzeleden etkilenen vilayetler için seferber oldu.
Dün akşam 213 televizyon kanalı ile 562 radyoda yayınlanan “Türkiye Tek Yürek” kampanyasına bağış yağdı. Siyasetçilerden iş dünyasına, sanatkarlardan atletlere toplumun her kesitinden gelen bağışlarla bu alanda tarihi bir rekor da kırıldı.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, “Türkiye Tek Yürek Kampanyası”na ait, “Bugünkü kampanyada toplanacaklarla birlikte yurt içinden ve yurt dışından AFAD hesaplarına gelecek her kuruş depremzedelerimiz için kullanılacaktır.” dedi.
Tüm Türkiye’yi ekran başına kilitleyen tarihi yardım kampanyası bazılarını ise rahatsız etti. Birtakım haber siteleri ve toplumsal medya mecralarında şirketlerin yaptıkları yardımların vergiden düşülerek tekrar halkın cebinden karşılanacağına ait haber ve paylaşımlarla yürütülen kara propaganda ile kampanyaya gölge düşürülmeye çalışıldı.
Ancak AFAD ve Kızılay’a yapılan bağışların vergi indirimlerine yönelik gerçek ise kelam konusu indirimin vergiden değil matrahtan yapılıyor olması. Yani vergiye tabi olan yarar meblağından. Depremzedeler için AFAD ve Kızılay tarafından ilan edilen hesaplara yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince matrahtan indirim konusu yapılabiliniyor.
Bu ayrıntı ise böylesi bir günde dahi bir ortaya gelemeyip yapılan kampanyaları da karalamaya çalışanların tüm telaffuzlarını boşa çıkarıyor.
Örneğin 100 milyon lira bağış yapan bir şirketin o yılki vergiye tabi karı 1 milyar lira ise kelam konusu vergi indirimi, yapılan yardım fiyatı olan 100 milyon lira üzerinden yapılacakken, şirketin 1 milyarlık yararından yardım fiyatı çıkıldığında geri kalan 900 milyon liralık kısım ise mevcut uygulamalar üzerinden istisnasız vergilendirilmeye devam edilecek.
Gelir Yönetimi Başkanlığı’nın yayınladığı bildirimde de yardım kampanyalarına makbuz karşılığı yapılan birebir yahut nakdi bağışların tamamı ilgili yıl vergi matrahlarının tespitinde indirim olarak dikkate alınacağına vurgu yapılmış olduğu gözüküyor.
Merkez üssü Kahramanmaraş ili olan zelzeleler sonrası genel hayatı olumsuz etkileyen kaidelerin ortadan kaldırılması ve afetzede vatandaşlarımızın acil muhtaçlıklarının karşılanması için gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerimizce bağış ve yardımlar yapılmaktadır.
Bilindiği üzere, Gelir Vergisi Kanunun 89 uncu ve Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu unsurları kararı uyarınca, Cumhurbaşkanınca başlatılan yardım kampanyalarına makbuz karşılığı yapılan tıpkı yahut nakdi bağışların tamamı ilgili yıl vergi matrahlarının tespitinde indirim olarak dikkate alınabilmektedir.
3/2/2021 tarihinde yayımlanan 3483 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı yeterince, bu tarihten itibaren ülkemizde meydana gelebilecek zelzeleler sonrası ziyan gören afetzedeler için Afet ve Acil Durum İdaresi ( Afad ) Başkanlığı uyumunda yardım kampanyaları yürütülmektedir. Bu kapsamda, Kahramanmaraş ili merkezli olan sarsıntılar için AFAD Başkanlığı uyumunda yardım kampanyası başlatılmıştır.
Ayrıca, Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunu kararları uyarınca, Türkiye Kızılay Derneğine yapılan nakdi bağışların tamamı da vergi matrahından indirilebilmektedir.
Depremlerden etkilenen afetzedeler için AFAD Başkanlığınca ilan edilen hesaplara yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince indirim konusu yapılabilecektir. Birebir halde, Türk Kızılay’ınca ilan edilen hesaplara yapılan nakdi bağışların tamamı da indirime mevzu edilebilecektir. Bağışların indirilebilmesi için ödemeye ait banka dekontları kâfi olacaktır.
Depremler sonrası genel hayatı olumsuz etkileyen kaidelerin ortadan kaldırılması için gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince, işletmelerinde mevcut olan ya da dışarıdan temin edilen muhtaçlık materyalleri de birebir olarak bağışlanabilmektedir. Birebir bağışlar; AFAD Başkanlığının kendisine yapılabileceği üzere AFAD’ın yönlendirdiği kamu kurum ve kuruluşlarına da yapılabilecektir. Bu kapsamda yapılan tıpkı bağışların tamamı, bağışa bahis malların içeriğine ve ilgili kurumlarca teslim alındığına ait evrak düzenlenmesi kaydıyla, indirim konusu yapılabilecektir. Tekrar kelam konusu kapsamda yapılan bağış ve yardımlarda KDV hesaplanmayacak ve bağışa husus mallara ait yüklenilen KDV’ler de işletmeler tarafından indirim konusu yapılabilecektir.
Genel ve özel bütçeli kamu yönetimlerine, vilayet özel yönetimlerine, belediyelere, köyler ile kamu faydasına çalışan derneklere ve Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yıllık toplamı beyan edilecek gelirin yüzde 5’ini aşmamak üzere, makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımlar yarardan indirilebiliyor. (GVK Md. 89/4 ve KVK Md.10/1-c) Bu da kanunda açıkça belirtilen bir bağış ayrıntısı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı büyük afetten etkilenen 10 vilayet için zorlayıcı sebep hali ilan etti. Kelam konusu duyuru Gelir Yönetimi Başkanlığı’nın internet sitesinde (gib.gov.tr) 8 Şubat’ta yayımlandı. Sarsıntı tarihi prestijiyle bu vilayetlerdeki vergi mükelleflerinin, 6 Şubat 2023 ila 31 Temmuz 2023 (bu tarih dâhil) tarihleri ortasında zorlayan sebep halinde olduğu kabul edildi.
Duyuruya nazaran; zorlayan sebep halinin geçerli olduğu devirde verilmesi gereken beyanname ve bildirimler 15 Ağustos 2023 Salı günü sonuna kadar verilebilecek, bu beyanname ve bildirimler üzerine tahakkuk eden vergiler ile öteki vergi, ceza ve gecikme faizleri 31 Ağustos 2023 Perşembe günü sonuna kadar ödenebilecek.