-
Haber7
27 Kasım günü Halep düşmüş 8 Aralık’ta Şam idaresi devrilerek 61 yıllık Baas rejimi son bulmuş, Beşar Esed ise Rusya’ya kaçmıştı. Suriyeli muhalifler ve Heyet Tahrir Eş Şam (HTŞ) örgütünün Şam idaresini ele geçirmesinin ardındansa Suriye Devleti HTŞ Lideri Golani öncülüğünde yeniden kurulmaya başlandı.
Washington Post gazetesi ise Esed rejimini deviren harekâta ait yeni ayrıntıları ortaya çıkardı. Savaşçı muhalifler, Esed’in ailesine mensup bireyler ve diplomatlardan alınan bilgilere nazaran Suriye’deki savaşın ve sonrasında yaşananların perde gerisi ortaya çıktı.
HTŞ PLANI HAZIRLADI, ANKARA OLUMLU KARŞILIK VERDİ
Heyet Tahrir Eş-Şam mensubu olan Musa Elesad’a nazaran HTŞ’nin dört yıldır alanda güç istikrarını değiştirecek bir karşı hücuma hazırlandığını belirtti. HTŞ’nin sene başında hazırlamış olduğu planı Türkiye’ye sunduğunu ve Ankara’nın plana olumlu bakarak prensipte onaylandığını belirtti.
İSRAL- LÜBNAN ÇATIŞMASI FIRSAT SAĞLADI
Ekim ayından sonra planın şekillenemeye başladığı ve HTŞ üyelerinin harekete geçmesi için Şam’a ulaşması gerektiği, HTŞ’nin Lübnan’daki gelişmeleri yakından takip ederek, İsrail’in bölgedeki hücumlarını Esed müttefiki olan Hizbullah savaşçılarının Suriye’nin kuzeyine çekilmesine yol açabileceği değerlendirmesinde bulundukları bilgisi yer aldı.
Elesad yaptığı açıklamada Türkiye’nin birinci olarak çatışmaya mahzur olmak istediklerini sonrasında ise Türk bir yetkilinin İdlib’deki gerginliği son ana kadar azaltmak için bölgeyi muhafazaya çalıştığını söz etti.
TÜRKİYE REJİMİ UYARDI
11 Kasım’da başlatılan Astana görüşmelerinin ise Suriye için tam bir dönüm noktası olduğunu belirterek Ankara’nın yapılan toplantıda Suriye rejimi ve Rusya’yı uyardığını, bölgedeki belirsizliğin sürdürülemeyeceğini tabir ettiğini lisana getirdi.
Elesad Türk bir yetkilinin rejimi ve destekçilerini uyardığını, İdlib’de bulunan sivillere ve sivil altyapıya ve ataklara devam etmesi halinde muhaliflerden karşılık göreceklerini söylediğini söz etti.
ATEŞKES İLAN EDİLMESİYLE HAREKETE GEÇİLDİ
Türkiye’nin Astana toplantısına katılmasının akabinde HTŞ’nin sunduğu operasyona yeşil ışık yaktığını ve muhaliflerin planı uygulamak istediğini belirten Elesad 26 Kasım günü İsrail ve Hizbullah ortasında ateşkes ilan edilmesiyle birlikte HTŞ’nin Hizbullah güçlerinin Suriye cephesine geri dönmesinden tasa ederek operasyonu başlattığını belirtti.
RUSYA SURİYE’DE YAŞANANLARI ANLAYAMADI
Rusya’nın ise Türkiye ve muhaliflerin ne yaptığını anlamak için gayret gösterdiğini lakin Türk yetkililerin ise Rusya ile temasları sonrasında artık Esed’i desteklemenin boşa olduğunu, HTŞ’ye karşı taarruzun Suriye’nin gelecekteki başkanının Rusya’yı düşman ilan etme ihtimalinin vurgulandığı belirtildi.
Rus diplomata nazaran ise Halep’in ele geçirilmesinin akabinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın operasyona orta vermesini beklediklerini, fakat Erdoğan’ın Rusya, İran ve rejimi sürprize uğratarak Erdoğan’ın harekete geçtiğini ve amacın Şam olduğu söylendi.
ESED BİR UMUT TÜRKİYE İLE GÖRÜŞMEK İSTEDİ
Esed’in ise Suriye’den kaçmadan önce Arap müttefikleri misyonunda kalması gerektiğini düşündüğünü lakin Esed’in kaygı ile Türkiye’yi aramaya başladığı ve muhaliflerin operasyonu durdurma ihtimalleri niyetine kapıldığı öğrenildi.
Türk yetkiliden alınan bilgide ise Esed’in işinin büsbütün bittiğini ve Arap Ligi toplantısının bu yüzden ertelendiği öğrenildi.
Esed rejimi iktidarlığının son günlerinde Suriye İran’ın gücünü azaltmak için uğraştığı bu nedenle Tahran’ı kızdırdığını İran’ın ise olay sonrası askerlerini ve diplomatlarını tahliye etmeye başladığını belirtti.
MUHALİFLER HALEP’İ AŞMAYI BAŞARDI
Çatışmaların en şiddetli olduğu bölge Halep olurken HTŞ kumandanı Abu Abdulrahman’a ‘En âlâ savaşçılarımızı birinci kademede kaybettik’ dedi. Kumandan nazaran ise birinci halka aşıldıktan sonra rejim güçlerinin kaçmaya başladığı ve Halep’in düştüğünü bu sayede kolaylıkla ele geçirebildiklerini tabir etti.
Halep civarındaki muhalifler ise Esed’in aile üyeleriyle temasa geçtiğini ve rejimin yanından ayrılmaya çağırdı.
Halep’in ele geçirilmesinden sonra Rus hava taarruzlarının azaldığı ve güneye gerçek ilerlemenin rahatça gerçekleşti.
Esed’in aile üyesinden birisi ise Hama’daki Zeynelabidin dağında direniş gösterdiği ve rejim askerlerinin teslim olmayı reddettiğini belirtilirken Hama’nın düşmesiyle muhaliflerin Humus’a yanlışsız ilerlemeye başladığını aktardı.
REJİM ASKERLERİ KAÇMAYA BAŞLADI
Ahrar el-Şam kumandanı Ahmed El-Dalati ise rejim askerlerinin bu kadar zayıf olduğunu bilmediklerini belirterek, ‘Humus’a geldiğimizde rejimin Şam’a kaçtığını görmek sürpriz oldu’ dedi.
Şam’da bulunan rejim birliklerinin sistem içerisinde olmadığı, polislere karargâhlarında kalmaları gerektiği talimatı verilse de yeni bir talimat ile kaçmaları gerektiği bilgisi verildi. Lakin talimat gelmeden evvel polis takımlarının aslında sivil kıyafetlerini giyerek meskenlerine döndükleri bir polis memurunun ise, “Çoktan konutlarımıza gitmiştik, olmak üzere olan şey belliydi” dediği öğrenildi.
BEŞER ESED SORUN YOKMUŞ ÜZERE DAVRANIP KAÇTI
Şam’ın düşmesinden 48 saat öncesinde ise Esed ailesi ve üst seviye Suriyeli yetkililer ile birlikte hiçbir sorun yokmuş üzere davrandığı, Türkiye ve Rusya ortasında stratejik bir muahede olduğu ve eninde sonunda İran ve Rusya’nın takviyesini geri alacağını beklediğini belirtti.
Ancak Esed herkese rastgele bir sorun olmadığını söylediği eşi ve çocukları ile birlikte kaçma planı hazırladığını aktardı.
HİÇ KİMSE ESED’İN KAÇTIĞINI BİLMİYORDU
Mahir Esed’in ise Genelkurmay’da askerlere silahları bırakma talimatı verdiğine şaşırdığını ve askerlere buyruklara uymamaları gerektiğini söylemiş, askerler ise ‘Çok geç, uyduk bile’ dediği belirtildi.
Esed’in sarayından sorumlu olan generalin ‘Esed’i yalnız bırakmayacağım’ diyerek bölgeye geldiği fakat Esed’in çoktan ülkeyi terk ettiğini öğrendi.
Esed’in yeğenleri ise, ‘kimse Esed’in kaçtığını bilmiyordu. Herkes, Esed’in ihanetine uğradıklarını düşünüyor’ dedi.