Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, İstanbul’da iktisat basını ile bir ortaya gelerek, gazetecilerin sorularını yanıtladı. Suriye’deki gelişmelere değinen Yılmaz, ülkede artık bir diktatörlüğün yıkıldığını ve yeni bir nizamın oluştuğunu söyledi. Gelecek periyoda ait olası gelişmeleri yorumlayan Yılmaz, “Şu anda acil husus, siyasi istikrarın sağlanması, güvenlik ortamının pekiştirilmesi, iç arbedelerin olmadığı, bütün etnik kümelerin, mezheplerin, dinlerin kapsandığı kapsayıcı bir siyasi yapının oluşması, yeni bir anayasa, yeni bir güvenlik teşkilatıyla birlikte Suriye’nin siyasi ve güvenlik bakımından istikrarının sağlanması. Bu türlü bir Suriye, Türkiye’ye yönelik güvenlik risklerini, göç riskini azaltacaktır, Türkiye çok daha emniyetli sonlarla karşı karşıya kalacaktır. Bütün bunlar bir kere güvenlik açısından, siyasi açıdan, terör bakımından, birçok açıdan Türkiye’ye yararlar doğuracak.” diye konuştu.
Yeni periyotta Suriye’nin tekrar imar edileceğini, altyapısıyla, üstyapısıyla, tarımıyla, endüstrisiyle, ticaretiyle, turizmiyle yeni bir Suriye oluşacağını, vurgulayan Yılmaz, Türkiye’nin bu sürece kesinlikle müdahil olacağını ve katkı sunacağını söyledi.
Suriye ile ticaretin ve yatırımların artmasının Türkiye iktisadına de kıymetli katkılar sunacağını vurgulayan Yılmaz, şu değerlendirmede bulundu:
“Komşumuz Suriye’nin bu yeni devrinde yanında olacağız. Bilhassa kurumsal manada deneyim birikimimizi Suriyeli kardeşlerimizle her alanda paylaşacağız. Burada dünyaya da büyük bir rol düşüyor. Esed periyodunda ortaya konan yaptırımlar var, bir diktatör periyodunda. Artık yeni bir Suriye var, artık eski kalıplarla, tanımlamalarla Suriye’ye bakılması hakikat değil, yeni bir ortam var. Münasebetiyle bu yaptırımların bir an evvel kalkmasını temenni ediyoruz. Suriye’nin ekonomik gelişimi için Batılı ülkelerin bilhassa yaptırımları var. Esed rejimine dönük bir yaptırımdı, artık o rejim ortadan kalktı, hasebiyle bu yaptırımların kaldırılması değerli.”
Yılmaz, yeniden dost ülkelerin ve milletlerarası kurumların Suriye’nin tekrar yapılanması için finansal dayanak sunmalarının kıymetine dikkati çekerek, bu mevzuda davette bulundu.
“DOĞU VE GÜNEYDOĞU TÜRKİYE ORTALAMASININ ÜZERİNDE BÜYÜYECEK”
Cevdet Yılmaz, terörün Türkiye’ye maliyetine ait bir soru üzerine, bir insanın ve can kaybının maliyetinin ölçülemeyeceğini lisana getirdi.
Terörün ülke iktisadında yol açtığı ziyanlara dikkati çeken Yılmaz, direkt maliyetlerin yanı sıra yapılamayan projeler nedeniyle de ortaya olumsuz bir tablonun çıktığını anlattı.
Yılmaz, terör olduğu için turizmin gelişemediği bölgelerin bulunduğunu, yatırımların yapılmadığını, bunu en fazla Doğu-Güneydoğu beşerinin yaşadığını ve nitelikli insan gücü ve yatırımcıların buradan kaçtığını anlattı.
Terörle uğraştaki muvaffakiyet sayesinde son yıllarda bölgede hoş gelişmeler yaşandığına işaret eden Yılmaz, şöyle konuştu:
“Şimdi Doğu, Güneydoğu bu süreçte Türkiye ortalamalarının üzerinde büyüme kaydedecek. Doğu ve Güneydoğu’da Gabar petrolünü görüyoruz. Terörsüz Doğu ve Güneydoğu’da, Mardin’de, Diyarbakır’da boş odası kalmayan otelleri, canlanan turizmi, hayvancılığı görüyoruz. Bütün bunlar aslında yine iktisadın canlandığını gösteriyor. Hasebiyle biz teröre karşı aslında büyük bir muvaffakiyet elde etmiş durumdayız. FETÖ’ye, DEAŞ’a ve PKK’ya karşı.”
“TERÖRÜN GÖLGESİNDE OLMAYAN BİR SİYASET İSTİYORUZ”
Yılmaz, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin son periyottaki iletilerine ait soru üzerine, şunları kaydetti:
“Geldiğimiz süreçte ben şunu anlıyorum, Sayın Bahçeli her zaman ‘Önce milletim, devletim, sonra partim ve ben’ diyen bir siyasetçi. Siyasi hesaplarla değil, ülkenin geleceğiyle düşünen, uzun vadeli geleceği açısından hakikat bulduklarını ortaya koyan bir devlet insanı. Hasebiyle buradaki perspektifi de şu, ‘Terörsüz bir Türkiye’. Bir taraftan da bölgemizdeki emperyalist gelişmeleri, Orta Doğu’da, Suriye’de yaşanan gelişmeleri ve bunların bölgemizde oluşturduğu riskleri bütün bunları görerek aslında iç cephemizi bütünleştirmemiz, kardeşliğimizi güçlendirmemiz ve terörsüz bir Türkiye olarak çok daha güçlü bir halde yolumuza devam etmemiz gerektiğinin bir tabiri. Bunun esasen ana vizyonunu da Cumhurbaşkanı’mız ortaya koymuş durumda, bu da Türkiye Yüzyılı vizyonu. 100 yıllık bir Cumhuriyet’imiz var, çok büyük kazanımlarımız var. Artık yeni bir yüzyıla girdik ve bu yüzyıl birçok alt başlığı var fakat bir tanesi de en temel başlıklarından biri ‘Huzurun ve kardeşliğin yüzyılı olacak’ diyor Cumhurbaşkanı’mız. Münasebetiyle ana vizyonumuz da bu. Bu vizyon çerçevesinde hareket ediyoruz. Terörün gölgesinde olmayan bir siyaset istiyoruz.”
Terörün, demokrasinin ve kalkınmanın düşmanı olduğunu vurgulayan Yılmaz, terör olması halinde seyahat etme ve girişimcilik özgürlüğünün ortadan kalkacağını, yatırım ortamının gelişmeyeceğini söyledi.
“Dolayısıyla, terörsüz bir Türkiye birebir vakitte daha süratli kalkınan, demokratik standartlarını daha süratli yükselten bir Türkiye demek. Biz artık terörün gündemden çıkmasını istiyoruz. Terörün hiçbir siyasi parti üzerinde, hiçbir siyasi küme üzerinde gölgesinin devam etmesini istemiyoruz.” diyen Yılmaz, şunları kaydetti:
“Aslında terör olduğu sürece demokratik siyaset de olmaz. Elbette demokrasilerde çok partiler olacaktır, çok partili sistem aslında demokrasi. Farklı görüşler, farklı fikirler olacaktır lakin terörün gölgesinde siyaset olmamalı. Hiçbir parti, hiçbir küme hem ‘Ben demokratik siyaset yapıyorum’ deyip hem de terörle iç içe yahut dirsek teması içinde olamaz. Hasebiyle terörün ortadan kalktığı, demokratik siyasetin güçlendiği bir ortamda Türkiye kardeşliğini, huzurunu daha da pekiştirecektir. Burada gördüğümüz kadarıyla Meclis çerçevesinde bir diyalog başlamış durumda. Bu da çok gerçek bir yaklaşım. Zira şu an ki Meclisimiz Cumhuriyet tarihimizin temsil gücü en yüksek Meclislerinden, tahminen de en yükseği. Çünkü çok sayıda parti seçimle geldi ve her birinin aşikâr sayıda milletvekili var. Yanlış hatırlamıyorsam seçmenin yüzde 95’inden fazlası temsil ediliyor. Münasebetiyle Meclis çerçevesinde yapılacak istişareler, değerlendirmeler çok değerli.”
“EKONOMİK KALKINMA ORTAMI ÇOK ÇOK İYİLEŞECEKTİR”
Cevdet Yılmaz, terörün olmadığı bir ortamın hem Türkiye hem etraf ülkeler için çok değerli olduğunu ve yatırım ortamını güzelleştireceğini belirterek, şu değerlendirmede bulundu:
“Bunu bir yılla kısıtlamak gerçek değil bence genel manada yatırım ortamı, ekonomik kalkınma ortamı çok çok güzelleşecektir. Aslında terörün bu bölgeye başımıza bela edilmesinin en büyük sebeplerinden biri de bu bence. Gücümüzü öbür alanlarda harcayıp gerçek manada kalkınmamıza, gelişmemize de pürüz oluyor bu yapılar. Bunların ortadan kalktığı bir ortamda kaynaklarımızı da dikkatimizi de çok daha temelli mevzulara yönelteceğiz. Teknolojimizi nasıl geliştireceğiz, ülkemizi nasıl büyüteceğiz, insanımızı nasıl daha nitelikli yetiştiririz? Beşeri sermayeye nasıl daha fazla yatırım yaparız, bunlarla uğraşacağız ve bu uzun vadeli kalkınmamıza büyük takviye olacak diye düşünüyorum.”
“ULUSLARARASI YATIRIMLARDAN DAHA FAZLA HİSSE ALMA GAYRETİNDEYİZ”
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, bir soru üzerine, Türkiye’ye direkt yatırım konusunda, memleketler arası şirketlerde geçmişe nazaran çok daha yüksek bir iştah oluştuğunu gördüklerini söyledi.
Yatırımcılara her türlü kolaylığı sağladıklarını ve yatırım ortamını güzelleştirmeye devam ettiklerini vurgulayan Yılmaz, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca uygulanan ve 30 milyar dolarlık bir program olan HIT-30’un Türkiye’nin teknolojik açığı olan alanlarda yabancı sermayeyi cezbedeceğini bildirdi.
Yılmaz, yatırımlar geldikçe cari açığın düşeceğini lakin milletlerarası direkt yatırımın korumacılık eğilimleri nedeniyle eskisi kadar güçlü olmadığını, herkesin kendi ülkesine sermayeyi yönlendirmeye çalıştığını, buradan daha fazla hisse alma çabası içinde olduklarını anlattı.
Türkiye’ye yüklü olarak Avrupa ve ABD’den yatırımların geldiğini, Çin’den son devir bir elektrikli araba markasının yatırım kararı aldığını hatırlatan Yılmaz, “Daha fazlasını da elbette istiyoruz. Yalnızca Çin’den değil, hangi ülkeden olursa olsun dünyanın neresinden olursa olsun. Türkiye’ye gelip yatırım yapanlara kendi şirketimiz üzere bakıyoruz. Kâfi ki gelsin üretimini burada yapsın, bize istihdam üretsin, teknoloji getirsin, ihracat getirsin bunun için de uğraşlarımızı sürdüreceğiz.” diye konuştu.
“TRUMP’IN MÜMKÜN GÜMRÜK TARİFELERİ BİZİ DE YAKINDAN İLGİLENDİRİYOR”
Cevdet Yılmaz, SGK ıslahatına ait soru üzerine, gündemlerinde kapsamlı bir çalışma olmadığını belirterek, “Kapsamlı tahliller, tesir değerlendirmeleri, nasıl yapacağımıza ait dizaynlar netleştikten sonra bunları gündem yapmanın daha hakikat olduğunu inanıyoruz. Münasebetiyle şu anda o kapsamda bir ıslahat gündemimizde değil.” diye konuştu.
ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın uygulaması beklenen gümrük tarifelerine değinen Yılmaz, bunların uygulanıp uygulanmayacağının şimdi kesin olmadığını lakin Çin’e karşı tarifeleri çok yükseltme üzere bir durumun ve bu kapsamda bir pazarlık konumunun bulunduğunu lisana getirdi.
Yılmaz, ABD’nin Çin’e uygulayacağı mümkün tarifelerin Türkiye’yi de yakından ilgilendirdiğine dikkati çekerek, şu sözleri kullandı:
“ABD’nin Çin’e karşı gümrük duvarlarını artırması halinde Çin, ABD dışı pazarlara çok daha ağır bir biçimde ihraç yapma tavrı içine girecektir. Bu da bizim üzere ihracatçı ülkeleri elbette daha fazla rekabetle karşı karşıya getirecektir. Bunu dikkatle tahlil ediyoruz lakin şimdi gerçekleşen bir durum kelam konusu değil. Gerçekleşmelere nazaran buna bakmak durumundayız. Türkiye’nin Avrupa pazarına yakınlığı, lojistik avantajları bu manada elini güçlendiren ögeler. Ancak gelişmelere nazaran biz de ticaret politikalarımızda elbette kimi adımlar atmak durumunda kalabiliriz.”
DPT DEĞERLENDİRMELERİ
Devlet Planlama Teşkilatının (DPT) tekrar kurulup kurulmayacağına ait soru üzerine Yılmaz, bu kurumda 18 yılını geçirdiğini, 7 yıl da buradan sorumlu bakan olduğunu, dolayısıyla DPT’deki çalışma hayatının mühleti için 25 sene denilebileceğini belirterek, kurumun 2011 yılında Strateji ve Bütçe Başkanlığına dönüştüğünü, bölgesel boyutunun Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına gittiğini anlattı.
Yılmaz, DPT’nin Strateji ve Bütçe Başkanlığıyla hem strateji yapan hem de elinde yatırım bütçesi ve genel bütçe olan bir kuruma dönüştüğünü ve direkt Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a bağlandığını hatırlatarak, şöyle devam etti:
“Dolayısıyla şu anda aslında çok güçlü bir yapı, tahminen kamuoyunda gereğince reklamı yok yahut tanıtılmıyor ancak Strateji ve Bütçe Başkanlığının geçmişte bütçe kısmının yalnızca yatırımı vardı DPT’de. Artık yatırım, cari hepsi orada. Stratejiler yeniden 5 yıllık kalkınma planları hazırlıyor, uzun vadeli strateji dokümanları hazırlıyor. ‘DPT’nin bir marka boyutu vardı’ diyelim, bir markanın oluşması biraz vakit alıyor fakat Strateji ve Bütçe Başkanlığımız şu anda bu evvelden gelen kültürü orada devam ettiriyor ve oradaki çalışanların birçoğu da eski DPT’den gelen takımlar ve maliyenin bütçe ünitesinden. Ben de doğrusu birçok çalışmamda Strateji ve Bütçe Başkanlığıyla çalışıyorum, Cumhurbaşkanlığımıza bağlı bir başkanlık olarak.”
NÜFUS SİYASETLERİ YÜKSEK ŞURASININ BİRİNCİ TOPLANTISI 9 OCAK’TA
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, gerçek dalın iktisada nasıl baktığına ait soruya karşılık, kimi zorluklar yaşandığını fakat uygulanan gerçek programın sonucunu sabırla beklediklerini söyledi.
Bu programın orta vadede kendileri için de çok daha güzel olacağına inandıklarını vurgulayan Yılmaz, “Yani özetlersem benim duyduğum ileti bu, fakat bir taraftan da elbette gerçek bölüm muhakkak taleplerini, belirli beklentilerini söz ediyor, biz de hiçbir formda onlara duyarsız kalmıyoruz.” diye konuştu.
Yılmaz, kısa müddet evvel oluşturulan Nüfus Siyasetleri Yüksek Heyetine ait şu değerlendirmede bulundu:
“Nüfus Siyasetleri Yüksek Heyetimizin birinci toplantısını 9 Ocak’ta yapacağız. Birinci toplantıda ana bir çerçevenin belirlenmesi için istişarelerimiz olacak, çabucak yol haritamızın şekillenmesini beklememek gerekir. Kapsamlı yol haritamız için bir sunum olacak, bunun üzerinde tartışacağız ve muhtemelen yeni bir strateji aksiyon planını başlatacağız. Hazırlıklarını, teknik çalışmalarını, bir sonraki toplantıda da muhtemelen bu yeni bir yol haritasını sizlerle paylaşacağız ancak bu ortada spesifik kimi hususları da ele alma imkanımız olacak. Bunlardan bir tanesi Aile ve Gençlik Fonu kurduk biliyorsunuz, bunu pilot uygulama seviyesinde şu anda muhakkak vilayetlerde hayata geçiriyoruz. Bilhassa petrolden, doğal gazdan, madenlerden gelen gelirlerin bir kısmını bir fonda topluyoruz, bunu da yeni evlenen gençlere faizsiz imkan olarak sağlıyoruz. Bunu tüm Türkiye’ye yaygınlaştıralım mı, nasıl yapalım, bunu muhtemelen bir gündem unsuru olarak Nüfus Heyetinde tartışacağız. Zira nüfusun düşük olmasının en kıymetli sebeplerinden bir tanesi de evlilik yaşının giderek yükselmesi.”
Yılmaz, evlilik yaşı yükseldikçe doğurganlık oranının düştüğünü kaydederek, evliliklerin biraz daha düşük yaşlarda gerçekleşmesi gerektiğini bildirdi.
Bazı gençlerin evlenmesinin önündeki finansal zahmetlerin aşılması için uyguladıkları programları anlatan Yılmaz, doğurganlığı azaltan sezaryen ameliyatların oranının Türkiye’de dünya ortalamasının çok üzerinde olduğunu bildirdi.
Yılmaz, “Elbette tıbbi bir sebep varsa hiç tartışmasız sezaryen olmalı, orada hiç tereddüt yok. Lakin bir ülkede doğumların yüzde 60’ı sezaryenle oluyorsa bunu herhalde yalnızca tıbbi sebeplerle açıklayamayız. Yani öbür sebepler var kesinlikle burada. Münasebetiyle bunları da tartışmak durumundayız. Buna benzeri çok sayıda başlık var, o yüzden şura kurduk aslında. Çalışma hayatı yeniden, bayanların hem hayatını hem iş hayatını birebir anda sürdürmeleri durumunda ikisi ortasında bir tercihe zorlamamak için yeni çalışma modelleri geliştirmemiz lazım.” sözlerini kullandı.
Her biri başka bir kurumu ve düzenlemeyi ilgilendiren çok sayıda başlık bulunduğunu söyleyen Yılmaz, bütün bunlara bir bütünlük içinde bakacaklarını ve yeni bir hareket planı ve yol haritası oluşturacaklarını bildirdi.
“KADINLARIN İŞ GÜCÜ PİYASASINA DAHA FAZLA GİRMESİ TÜRKİYE’Yİ RAHATLATACAK”
Cevdet Yılmaz, “en az 3 çocuk” sloganını Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yıllardır söylediğini hatırlatarak, artık bunun değerinin daha düzgün anlaşıldığını, başta çok tartışmalar yapılsa da gelinen noktada ne kadar haklı olunduğunun daima birlikte görüldüğünü vurguladı.
Kadınların iş gücü piyasalarına daha fazla girmesinin ehemmiyetine dikkati çeken Yılmaz, şunları kaydetti:
“Bu nüfus dinamikleri açısından da değerli, giderek daha çok çalışan bulamama sıkıntısıyla karşı karşıya kalacağız bu önümüzdeki süreçlerde. Şimdiden yaşıyoruz bunu. İş dünyasının lisana getirdiği problemlerden biri ‘yeterince çalışan bulamıyorum’ konusu. Münasebetiyle önümüzdeki periyot bilhassa bayanların iş gücü piyasasına daha fazla girmesi Türkiye’yi bir oranda rahatlatacak bir durum. İş gücü gereksinimini, çalışan muhtaçlığını karşılayacaklar manasında.”
Yılmaz, taban fiyat ve emekli maaşlarına ait görüşleri ile tekrar bir düzenlemenin yapılıp yapılmayacağının sorulması üzerine Yılmaz, son istihdam sayılarını hatırlattı. Yılmaz, toplam 32 milyon 970 bin kişilik istihdamın yüzde 42’sinin taban ücretliden oluştuğunu bunun da 6,7 milyon bireye tekabül ettiğini vurguladı.
Kayıt dışılık konusunun ikiye ayrıldığına işaret eden Yılmaz, kelamlarına şöyle devam etti:
“Birincisi, ‘tamamen kayıt dışı çalışma’, ikincisi ‘eksik kayıtlılık’. Dünyada da bizde de bu türlü. Minimum fiyat sıkıntısında bu sorunun da olduğunu biliyorum. Yani minimum fiyatlı 6,7 milyon gözüküyor lakin muhtemelen gerçek manada bundan daha düşük. Taban fiyatlı gösterip, öteki hallerde fiyat veren işletmeler olduğunu da biliyoruz. Buna da eksik kayıtlılık diyoruz. Biz kayıt dışılıkla da eksik kayıtlılıkla da uğraş ediyoruz lakin bu faktörleri dikkate almadan yapılacak bir yorumun çok da gerçekçi olmayacağını bilmemiz lazım. Minimum fiyatla ilgili söyleyeceğim ikinci konu şu, altını daima çiziyoruz, bu bir taban fiyat. Bunun üstü bir limit kelam konusu değil. Ülkü fiyat yahut olması gereken fiyat halinde bir hadise değil. Bundan aşağı olmaz dediğimiz bir fiyat. Hasebiyle, birçok metropolde, muhakkak dallarda, aşikâr büyüklerdeki firmalarda zati fiili fiyatların daha yüksek olduğunu hepimiz biliyoruz.”
Bu mevzuda asıl sorunun minimum fiyatta daha az gelişmiş bölgeler, küçük ölçekli işletmeler ve emek ağır kesimler olduğunu vurgulayan Yılmaz, “Bunlar asıl bunun baskısını daha fazla hissediyor fakat biz her vakit söylüyoruz, burada verimlilik çok değerli. Verimlilik arttıkça ülkenin toplam faktör verimliliği, işletmelerin de işletme bazında verimliliği arttıkça aslında daha yüksek fiyatın de tabanı oluşmuş oluyor. Hasebiyle değerli olan bu verimliliği artırmak, daha sağlam bir tabanda, kalıcı bir yerde bu gelişmeleri sağlamak. Biz bütün imkanlarımızla bu istikamette uğraş ettik.” sözlerini kullandı.
“ASGARİ FİYATTA SON 2 YILDA YAPILAN ARTIŞLAR EPEY ÖNEMLİ”
Cevdet Yılmaz, enflasyona ait sürece ve minimum fiyat artış oranlarına değinerek, “Son 2 yılda yapılan artışlar hayli kıymetli. Bu yıl da yaptığımız artışın gerçekleşecek enflasyonun üstünde kalacağını bekliyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Yılmaz, 2003-2024 devrinde yıllık ortalama büyüme sayısının yüzde 5,4, taban fiyattaki gerçek artışın yıllık büyümesinin ise yüzde 5,6 olduğunu belirterek, şunları söyledi:
“Uzun devirli baktığınızda da minimum fiyatı büyümemizin üstünde artırmışız. Son devirde kıymetli bir gelişme var. 2022 yılında emeğin ulusal gelirden, gayri safi katma pahadan aldığı hisse hayli düşük düzeye gelmişti. Pandeminin öbür faktörlerin de tesiriyle sahiden çok düşük bir seviyeydi. Gerçekten TÜİK, 2022 gelir dağılımı istatistiklerini yayımladığında, gelir dağılımında önemli bir olumsuz etkilenme olduğunu gördük. Geçtiğimiz günlerde TÜİK, 2023 gelir bazlı sayıları açıkladı, burada gelir dağılımında rölatif olarak bir düzelme olduğunu görüyoruz. 2025’te açıklanacak 2024 datalarında de yeniden bu düzgünleşme eğiliminin devam edeceğini düşünüyorum. Bunun da öncü göstergesi emeğe, iş gücüne ödemelerin gayrisafi katma paha içindeki hissesi. 2024 yılı üçüncü çeyreğinde, serinin açıklandığı 1998’den beri en yüksek bedel olan yüzde 37,6’ya ulaşmış durumdayız. Yani iş gücü ödemelerinin gayrisafi katma kıymetteki hissesi prestijiyle 2024’ün üçüncü çeyreğinde tarihi yüksek seviyeyi görmüş durumdayız ve son bir yılda burada 6,1 puanlık artış var. Bu da önümüzdeki devir gelir dağılımı açısından daha olumlu bir tablonun oluşacağını gösteriyor.”
“ENFLASYONDA ÖNEMLİ BİR SAPMA OLMAYACAĞINA İNANIYORUZ”
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, net taban fiyatın dolar karşılığı durumuna vurgu yaparak, taban fiyatın 2002’de 114 dolar, 2024’te ise 519 dolar olduğunu, 2025’teki son aktüel artışla meblağın 627 doların üzerine çıktığını bildirdi.
Yılmaz, “Bu net maaşlara bir de patrona maliyeti açısından bakarsanız, tabi çok daha yüksek sayılarda. Şu anki taban fiyat düzeyimiz Rusya, Romanya, Bulgaristan, Meksika, Brezilya, Güney Afrika, Endonezya, Çin, Mısır ve Hindistan üzere gelişmekte olan ülkelerin üzerinde bir sayı.” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın minimum fiyata ait, “Şayet enflasyon oranında çok önemli bir sapma olursa natürel ki biz de buna kayıtsız kalmaz, gerekli değerlendirmeleri yaparız.” dediğini hatırlatan Yılmaz, şunları kaydetti:
“Cumhurbaşkanımız zati bunu söyledi. Biz önemli bir sapma olmayacağına inanıyoruz, politikalarımızı o çerçevede sürdürüyoruz. Değerli olan şudur, bugün yüksek bir maaş verirsiniz, yarın enflasyon bundan daha yüksek çıkarsa verdiğiniz maaşın hiçbir manası kalmaz. Değerli olan enflasyonu dizginleyip, düşürüp, somut, gerçek satın alma gücünde artış sağlamak. Bizim emelimiz satın alma gücünde kalıcı artış sağlamak. Hasebiyle bunu sağlamak için her türlü çabası sarf edeceğiz.”
“EMEK AĞIR BÖLÜMLERDE İSTİHDAM KATKISI SAĞLAMAK İSTİYORUZ”
Yılmaz, bu süreçte istihdamı da desteklemeye devam edeceklerini belirterek, minimum fiyat kararıyla birlikte 700 lira olan taban fiyat dayanağını 1000 liraya çıkardıklarını, bunun da kıymetli bir katkı olduğunu lisana getirdi.
Ekonomi Uyum Konseyinde (EKK), kamuda bilhassa emek ağır işletmelerle, hem imalatçı hem ihracatçı işletmelerle ilgili geniş değerlendirmeler yaptıklarını aktaran Yılmaz, şu bilgiyi verdi:
“Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın, Strateji ve Bütçe Başkanlığımızın değerli çalışmaları oldu. Bu kapsamda da yeniden bir inisiyatif var, o da istihdamını koruyan emek ağır bölümlerde faaliyet gösteren işletmelere çalışan başına 2 bin 500 liraya kadar istihdam katkısı. Bu bilhassa dokumacılık, konfeksiyon, deri, mobilya üzere emek ağır bölümleri ilgilendiren bir karar. Ocak ayı içinde bir düzenleme yapmak, işletmelerimizin istihdamını korumak istiyoruz, programın asıl hedefi bu. İstihdamını korumuş, muhakkak bir referans periyoda nazaran azaltmamış olan KOBİ’lerimiz, işletmelerimiz bundan istifade edecekler. Cumhurbaşkanımız bunun ana başlığını açıkladı esasen, ayrıntılarını tartışacağız.”
Amacın KOSGEB kanalıyla işletmelere bu takviyenin bürokrasi oluşturmadan, çok süratli, seri formda tespitleri yapılarak verilmesi olduğunu vurgulayan Yılmaz, “İşletmelerimize 2 bin 500 liraya kadar olan takviyesi sağlamak istiyoruz. Ancak her kesimde değil, emek ağır kesimlerde ve KOBİ’lerimizi hedefleyen bir anlayış içinde bu takviyemizi sağlayacağız. Emelimiz insanların işini korumak, işletmelerin ayakta kalması, devam etmesi, istihdam sağlaması ekonomik ve toplumsal olarak çok çok değerli. Münasebetiyle insanlarımızın iş gücü piyasalarında kalması için yeni bir programı da başlatıyoruz.” sözlerine yer verdi.
“EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI KONUSUNDA BİR ÇALIŞMA YAPACAĞIZ”
Emekli maaşlarında yapılacak artışa ait görüşleri sorulan Yılmaz, minimum fiyat oranıyla emekliye artış oranının mukayese edilmesinin yanlışsız olmayacağını söyledi.
Yılmaz, şu değerlendirmede bulundu:
“Birisi bir yıllık süreçle ilgili bir artış, başkası 6 aylık. Emekli ve memur artışı 6 aylık yapılıyor. Temmuzda tekrar bu artışlar yenilenecek. Burada da kural aşikâr. Biliyorsunuz burada gerçekleşen enflasyon ve toplu mukavele var, yani burada kural bazlı bir şey var. Burada asıl kural bazlı olmayan mevzu en düşük emekli aylığı. En düşük emekli aylığı bugün geldiğimiz noktada 12 bin 500 liraya çıkmış durumda. Kök fiyatları daha düşük olan, epeyce değerli sayıda emeklimiz bundan istifade ediyor. Kök fiyatından daha yüksek bir emekli fiyatı almış oluyor. Yani primiyle kontaklı kök fiyatından daha yüksek bir emekli maaşı almış oluyor. Bunu kanunla fakat değiştirebiliyorsunuz. Bu olağan sistemden gelen bir şey olmadığı için, kanunla gelen bir yapı olduğundan lakin kanunla düzenlenerek yeniden sağlanabilir.”
Cevdet Yılmaz, bu hususta bir çalışma yapacaklarının altını çizerek, ” Yani burada başka fiyatlar artarken asgariyi olduğu üzere tutmanın hakikat olmadığını düşünüyoruz. Bir çalışma yapacağız ve bir yasal düzenleme muhtemelen gündeme gelecek. Sonuncu çalışma tamamlandıktan sonra kümemizle kanun çalışmasını gündeme taşıyacağız. Ocak ayı içinde bu gerçekleşecektir diye düşünüyorum.” dedi.