Yeni tüketici düzenlemesinin 1 Ekim’de yürürlüğe girmesiyle kredi kontratlarından aralı satışlara, satış sonrası hizmetlerden tüketici hakem heyetlerine kadar pek çok hususta yeni bir devir başlayacak.
Ticaret Bakanlığından edinilen bilgiye nazaran, Resmi Gazete’nin 1 Nisan 2022 tarihli sayısında yayımlanan Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Kat Mülkiyeti Kanunu’nda değişiklik öngören yeni düzenleme, tüketicileri daha ileri düzeyde muhafazayı amaçlıyor.
Bu kapsamda, devre tatiline ait düzenlemeler, kanunun yayımıyla birlikte yürürlüğe girdi. Kanundaki kararların büyük kısmı ise 1 Ekim’den itibaren uygulamaya konulacak.
Nisandan sonra bunlara ait birtakım ikincil düzenlemeler de yapıldı.
Kanunla gelen yeni düzenlemeler şunlar:
Taksitle satış kontratlarında tüketicinin temerrüde düşmesi halinde, tüketiciler lehine düzenleme yapıldı. Tüketicilerin temerrüde düşmesi halinde tüm borcun talep edilebilmesi konusunda kontrat bedelinin dikkate alınması sağlanarak, ödeme zahmetine giren tüketicinin tüm borcunu ödemesinin daha geç talep edilmesi sağlandı.
Tüketicilerin, tüketici kredisi kontratlarında 14 gün içinde cayma haklarını kullanarak yalnızca krediden yararlanılan periyoda ait faizi ödeyerek kapatabilecekleri kredi borçlarında, bu cayma hakkının kullanılmaması nedeniyle faize ek olarak ödedikleri fiyat ve kurulların maliyetine katlanmaları önlenecek.
Kredi kartı yahut kredili mevduat hesabı üzere meçhul periyodik mukavelelerde yapılan faiz oranı indirimin uygulanabilmesi için 30 gün öncesinde bildirim yapılması kuralı kaldırıldı. Akdi faiz oranının düşürülmesi durumunda da bu değişikliğin tüketiciye bildirildiği periyoda ait son ödeme tarihinden itibaren uygulanabilmesine imkan sağlandı.
Tüketici ve konut kredilerinde bunlarla ilgili olmayan sigortalar ve yan finansal eser ve hizmetler yasaklandı. Bankaların sigortasız kredi seçeneğini de tüketiciye sunmak koşuluyla kredi kontaklı sigortayı içeren bir teklifi tüketiciye sunabilmelerine imkan tanındı. Tüketicinin bu iki teklifi de kendi iradesiyle değerlendirmesi ve ister sigortalı ister sigortasız teklifi tercih edebilmesi sağlandı.
Ön ödemeli olarak tüketicilere satılan konutun azami teslim mühleti 48 aya çıkarılırken mukavelede belirlenen teslim tarihine uyulması da mecburî hale getirildi.
Tüketicilerin e-ticaret alışverişlerinde taraf olduğu aralı mukavelelere ait olarak aracı hizmet sağlayıcılar, tüketicilerin bildirim ve taleplerini iletebilecekleri ve takip edebilecekleri kesintisiz bir sistem kuracak. Aracı hizmet sağlayıcıların aralıklı mukavelelerin bedel tahsilatına da aracılık etmeleri durumunda, bedel kendilerinde kaldığı sürece teslim yahut ifa ile cayma hakkının kullanımında satıcı yahut sağlayıcı birlikte sorumlu olacak.
Cep telefonu üzere tüketicilerin sıklıkla değiştirdiği ve ithalatta kıymetli yer tutan eserlerin Ticaret Bakanlığı tarafından yetkilendirilen yenileme merkezleri aracılığıyla donanım, yazılım yahut fiziki özelliklerinde düzgünleştirme yapılarak, en az bir yıl garantili olacak biçimde tüketicilere tekrar satılması sağlanacak.
Yetkili servis istasyonları dışında tüketicilere hizmet sunan özel servis istasyonlarının yetkili servis istasyonu algısı oluşturacak biçimde hizmet vermesinin önlenmesi için buralara fiş, tabela ve broşür üzere her türlü tanıtım ve faaliyetlerinde “özel servis” ibaresi kullanma zaruriliği getirildi.
Garanti mühleti tamamlandıktan sonra yedek kesimin temin edilememesi, servis istasyonunun bulunmaması üzere münasebetlerle satış sonrası hizmetin verilmemesinin önüne geçilmesi maksadıyla Bakanlıkça belirlenen kullanım ömrü müddetince tüketiciler, üretici ve ithalatçılardan ziyanlarının tazminini talep edebilecek.
Tüketici hakem heyetlerine müracaat sonu 15 bin 430 liradan 30 bin liraya çıkarıldı. Ayrıyeten, tüketicinin yerleşim yeri yahut tüketici sürecinin yapıldığı yerde karar veren tüketici hakem heyetinin bulunmaması halinde bu tüketicilerin rastgele bir hak kaybına uğramadan o yer kaymakamlıklarına müracaat yapılabilmesine imkan sağlandı. Tüketicilerin, tüketici mahkemesine erişiminin kolaylaştırılması hedefiyle hakem heyeti kararlarına karşı yapılacak itirazlarda, kararı veren heyetin bulunduğu yerdeki mahkemenin yanı sıra tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesi de yetkili olacak.