Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği HIV/AIDS Çalışma Kümesi Lideri Prof. Dr. Halis Akalın, 1 Aralık Dünya AIDS Günü hasebiyle yazılı bir açıklama paylaştı.
Prof. Dr. Akalın, birinci olarak 1981 yılında tanımlanan Edinsel İmmün Yetmezlik Sendromu’nun (AIDS), bir pandemi haline geldiğini ve hala de bu biçimde devam ettiğini belirtti.
Akalın, HIV enfeksiyonunun en sık cinsel temas ve damar içi uyuşturucu kullananlarda birebir enjektörün paylaşılması ile bulaştığını söz ederek, “Bunun yanı sıra kan transfüzyonu, organ transplantasyonu, HIV ile yaşayan anneden bebeğe ve sıhhat çalışanlarında mesleksel maruziyet sonrası bulaşma olabilir” dedi.
EN AĞIR YAŞ ARALIĞI 20-45
Türkiye’de HIV virüsü ile yaşayanların en ağır oldukları yaş aralığının 20-45 olduğunu aktaran Akalın, son yıllarda resmi kayıtlara giren HIV virüslü kişi sayısının azalmasının ise test yaptırma imkanlarının Covid-19 salgınından olumsuz etkilenmesine bağlandığını, 2023 yılında bu artış ivmesinin olağana dönmesinin beklendiğini bildirdi.
Akalın, bu artışın önüne geçebilmek için cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan korunma konusunda şuurun artırılması gerektiğini kaydetti.
HIV enfeksiyonu ile AIDS’in tıpkı olmadığına dikkati çeken Akalın, şöyle devam etti:
“HIV bedene girdikten sonra çoklukla viral bir üst teneffüs yolu enfeksiyonu üzere seyreden akut devrini, kronik enfeksiyon periyodu izler. Bu devirde de HIV enfeksiyonundan şüphelenebileceğimiz ağızda tekrarlayan mantar enfeksiyonları, gece yanığı (zona) üzere hastalıklar oluşabilir. HIV bedene girdikten sonra bağışıklık sisteminin hücrelerini vakit içinde direkt ve dolaylı olarak hasara uğratır, azaltır ve bağışıklık sistemini zayıflatır.”
Prof. Dr. Akalın, bu bağışıklık sistemi hücrelerinin sayısının da aşikâr bir oranın altına düşmesi ile AIDS devrinin başladığına işaret ederek, “HIV enfeksiyonu şayet vaktinde tanınarak tedavi edilmezse yaklaşık 8-10 yıllık müddet içinde bu periyoda ulaşılır. Bağışıklık sisteminin düzgünce zayıfladığı bu devirde, bağışıklık sisteminin olağan olduğu bireylerde hastalık yapmayan ya da sık görülmeyen mikroorganizmaların yaptığı fırsatçı enfeksiyonlar ve kaposi sarkomu, lenfoma üzere kanserler gelişir.” bilgisini verdi.
“2021’DE 1,5 MİLYON YENİ HIV ENFEKSİYONU SAPTANDI”
2021 sonu itibariyle dünyada 38,4 milyon HIV enfeksiyonu ile yaşayan kişi olduğunun kestirim edildiğini belirten Akalın, şunları kaydetti:
“Günümüze kadar yaklaşık 40 milyon kişi, AIDS ya da AIDS ile bağlı fırsatçı enfeksiyon ya da kanserlerden kaybedilmiştir. 2021 yılında 1,5 milyon yeni HIV enfeksiyonu saptanmış olup, AIDS ve AIDS ile alakalı komplikasyonlar nedeniyle 650 bin kişi hayatını yitirmiştir. Ülkemizde 2021 yılı sonu itibariyle Sıhhat Bakanlığı resmi kayıtlarında 26 bini erkek, 32 bin 376 kişi HIV ile yaşıyor olarak raporlanmıştır. Hastalığını bilmeyen şahısların olma mümkünlüğünün yüksek olması nedeniyle ülkemizde HIV ile yaşayanların sayısının 65-70 bin ortasında olduğu varsayım edilmektedir ve Dünya Sıhhat Örgütü’nün varsayımı de bu taraftadır. “